Robert Schaus, Het geheugen van de wilde vruchten, Zegwerk 2001

In het oosten van België, dat de meesten ten hoogste kennen vanwege het prachtige landschap, wordt niet alleen Duits gesproken, maar ook Duitstalige literatuur geschreven. Enkele van die auteurs worden in Duitsland uitgegeven (en zijn daar bekender dan in eigen land). In St. Vith verschijnt het literaire tijdschrift Krautgarten, dat werk uit het hele Duitse taalgebied publiceert. De Oostkantons, op het eerste gezicht een enclave, zijn ook een grensstreek en smeltkroes van culturen – regio Europa avant la lettre.

Zegwerk vzw haalt een van de belangrijkste dichters uit die streek het Nederlandse taalgebied binnen. Robert Schaus, geboren in 1939, publiceerde talrijke dichtbundels in het Frans en het Duits (o.m. La fin d'un homme heureux, Tu fouilleras le ventre du temps, Wir werden einander an den Narben erkennen). Sinds 1990 is hij ook beeldend kunstenaar. Voor zijn literair werk ontving Schaus tweemaal de Prijs van de Duitstalige Gemeenschap. Uit de recente bundel Das Gedächtnis der wilden Früchte werden twintig gedichten geselecteerd, vertaald door Erik de Smedt. Ze verschijnen in een tweetalige uitgave, vormgegeven door Danny Dobbelaere, in een oplage van 100 exemplaren.



Schaus kaft (vormgeving Danny Dobbelaere)


Als het woord niet zo belast was, zou je Robert Schaus een 'streekdichter' kunnen noemen. Maar bij deze streekdichter vind je geen spoor van verheerlijking van de Heimat, laat staan van het verleden. Schaus beperkt zich in deze korte gedichten tot scherpe observaties van wat er in een dorp omgaat. Zichtbare taferelen – 'menschlich, allzumenschlich' – met wortels in het onderbewuste: een verdrongen oorlogsverleden, een dubbelhartige religie, een erotiek die zich niet laat onderdrukken.


In de polsslag van de dageraad
dringt stuifmeel
door gesloten ramen
zet kiemen
waarin de grenzen
naar wens verschuiven


Met het bewustzijn van een wereldburger beschrijft Robert Schaus het universum van het dorp, of preciezer: van de fantastische verbindingen en draden, die onder de oppervlakte een bont, barok schouwtoneel weven, waarin de feesten en de kerk, de gevoelens en de seizoenen, de levensfasen en de neerslag van het verleden elkaar doordringen en met ingehouden vuur een feest doen ontbranden tussen Bosch en Breugel.

"Robert Schaus' sfeervol geconcentreerde observaties van het dorpsleven kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn tijdeloos en qua taal uitzonderlijk elegant." (Dietmar Sous)


Robert Schaus, Het geheugen van de wilde vruchten, kan worden besteld bij
Zegwerk vzw, Reigerstraat 3, B-9000 Gent (prijs: 850 BEF)